آیا تا به حال برای‌تان پیش آمده که دقیقا لحظه آخر و زمانی که قصد دارید غذای آماده شده را در فر بگذارید؛ متوجه انتشار بوی بد در محفظه داخلی دستگاه شوید؟ اگر با این موقعیت مواجه شدید؛ اولین قدم این است که به هیچ عنوان روند پخت غذا در چنین شرایطی را آغاز نکنید. سپس باید به دنبال دلیل تولید بوی بد از فرگاز باشید و با استفاده از یک روش مناسب آن را رفع کنید.
هدف ما در این مقاله روشن کردن علت دقیق انتشار این بو در محفظه فر، بر اساس نظر بسیاری از افراد حرفه‌ای در زمینه تعمیر جاروبرقی آاگ و فر است. قبل از هر چیز باید بدانید که این بو معمولا به عملکرد دستگاه شما مرتبط نیستند. اگر ساختار اجاق گاز و فر آشپزخانه را به دقت تجزیه و تحلیل کنید متوجه خواهید شد که هیچ ماده‌ای در بدنه و محفظه‌های داخلی این دستگاه به کار نرفته است که موجب ایجاد بوی بد شود.
متداول‌ترین موادی که در ساخت گاز و فر استفاده می‌شوند؛ ترکیبی از فلز، یک نوع شیشه خاص و نوارهای لاستیکی نسوزی می‌باشند که برای عایق‌بندی داخل دستگاه کاربرد دارند. ممکن است به مرور زمان و در اثر تماس مکرر با حرارت بالا، این مواد دچار نوعی تغییر رنگ شوند؛ اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد فلز، شیشه و حتی مواد پلاستیکی که برای عایق‌بندی دستگاه استفاده شده‌اند؛ دلیل تولید بوی بد از فرگاز هستند.
دلیل تولید بوی بد از فرگاز
علل متعددی می‌تواند باعث ایجاد بوی بد در فر شوند. برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
باقی ماندن چربی غذا
علت انتشار بو در محفظه فر، گاهی به حدی واضع و مشخص است که حتی افراد غیر متخصص مانند کارشناسان تعمیر جاروبرقی نیز می‌توانند آن را تشخیص دهند. به طور کلی علت اصلی بوی بد فر، عدم تمیز کردن و نگهداری مناسب از دستگاه است. شایع‌ترین علت ایجاد این بوی بد، چسبیدن چربی غذا به کف و دیوارهای فر است. اکثر غذاهایی که در فر پخته می‌شوند؛ حاوی مقدار زیادی چربی هستند.
در اکثر فرآورده‌های گوشتی مثل سوسیس و کالباس، غذاهایی مانند پیتزا و لازانیا و سایر خوراک‌ها مانند مرغ بریان که برای پخت نیاز به فر دارند؛ به وفور چربی وجود دارد. در طول مدت پخت، این چربی‌ها ذوب شده و از حالت جامد به حالت مایع در می‌آیند. به دلیل دمای بالایی که غذا در فرآیند پخت تجربه می‌کند؛ این چربی‌های مایع به ذرات بسیار ریز تبدیل شده و در فضای فر پخش می‌شوند. در واقع درصد زیادی از چربی غذا، هنگام طبخ در فر، ممکن است تبخیر شده و در سطح داخلی فر پخش شده و حتی بین درزها و درون منافذ کوچک رسوخ کند.
اگر با دقت نگاه کنید؛ برخی از رسوبات چربی روی سطح درب شیشه‌ای فر قابل مشاهده هستند و ممکن است به راحتی پاک شوند. با این حال، مسئله کلیدی که افراد خبره در زمینه تعمیر اجاق گاز آریستون و سایر برندها مطرح می‌کنند این است که برخی از رسوبات، بلافاصله بعد از اتمام فرآیند پخت قابل مشاهده نیستند. در طی یک دوره زمانی طولانی، این پوشش چربی پنهان کم کم ضخیم شده و به اصلی‌ترین علت انتشار بوی بد داخل فر تبدیل می‌شود.
خرده‌های غذا
علاوه بر چربی آب شده بر اثر تماس با حرارت، ذرات غذا نیز یکی دیگر از دلایل اصلی ایجاد بوی بد در فر است. خرده مواد غذایی سوخته که ممکن است بین طبقات فر گیر کرده باشند؛ می‌توانند باعث ایجاد بوی نامطبوع در حین استفاده از فر شوند. به خصوص اگر زیاد از فر برای طبخ مواد غذایی حاوی سس استفاده شود.
شوینده‌های نامناسب
یکی دیگر از عواملی که افراد کارشناس در زمینه تعمیر اجاق گاز از آن به عنوان دلیل تولید بوی بد از فرگاز یاد می‌کنند؛ استفاده از شوینده‌های غیراستاندارد و روش‌های غلط تمیز کردن فر است. بنابراین تا آنجا که ممکن است از شوینده‌های استاندارد و مناسب با جنس فر استفاده کنید. این شوینده‌ها قبل ار فرموله شدن و تولید انبوه، روی انواع فر آزمایش می‌شوند و در صورت اطمینان از عملکرد صحیح، وارد خط تولید می‌شوند. از مصرف محصولاتی مانند مایع سفیدکننده و پاک‌کننده‌های حاوی آمونیاک که ممکن است مقدار قابل توجهی مواد شیمیایی داشته باشند؛ به شدت خودداری کنید. باقیمانده این مواد شیمیایی درون محفظه فر، ممکن است همزمان با شروع به کار دستگاه، بوی بدی ایجاد کند.
علل فنی
به غیر موارد ذکر شده؛ گاهی این بو منشا جدی دارد. به عنوان مثال اگر بعد از روشن کردن فر، بوی سیم سوخته از دستگاه خارج شد؛ احتمالا نقصی در سیم‌کشی برقی دستگاه وجود دارد که حتما باید توسط یک کارشناس بررسی شود. علاوه بر این، نشت گاز از سیستم گازرسانی دستگاه نیز گاهی دیگر علت فنی انتشار این بو در فر است. چنین بوهایی به طور کلی نشان‌دهنده وجود یک مسئله جدی ایمنی در دستگاه هستند و برای رفع آنها حتما باید با یک تعمیرگاه مجاز تماس بگیرید.
چند نکته ساده برای خلاص شدن از شر بوی بد فر
انتشار بوی بد در فر می‌تواند بر روی طعم تمام غذاهایی که در چنین فضای طبخ می‌شوند تاثیر بگذارد و حتی گاهی اثر مضری بر روی غذاها داشته باشد. خوشبختانه روند خلاص شدن از شر بوی بد فر یک فرآیند نسبتا ساده است. اکثر فرهای امروزی مجهز به عملکرد خود تمیز شونده هستند که می‌تواند فرآیند تمیز کردن دستگاه را بسیار ساده کند. این مدل از فرها عموما یک لایه چینی محافظ بر روی دیواره‌های خود دارند. این لایه در واقع سطحی مقاوم در برابر اسید و حرارت است. ضمن اینکه تمیز کردن این پوشش معمولا ساده‌تر از تمیز کردن شیشه و فلز می‌باشد.
عملکرد خودکار تمیزکننده در این دستگاه‌ها، دارای یک برنامه اختصاصی است. طی این برنامه، دمای داخلی محفظه فر به حداکثر دمای ممکن یعنی تقریبا 1000 درجه فارنهایت یا 538 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. در چنین دمایی خرده‌های مواد غذایی، سس‌های ریخته شده کف فر و چربی باقی مانده روی دیواره‌ها به طور کامل می‌سوزد و به خاکستر تبدیل می‌شود.
یکی از مشکلات عملکرد خودکار این مدل از دستگاه‌ها، امکان تولید مقدار زیادی دود در فضای خانه است. با پاک کردن کامل محفظه داخلی دستگاه با یک تکه پارچه قبل از فعال کردن این فرآیند، می‌توان تولید دود را به میزان قابل توجهی کاهش داد. قبل از روشن کردن فر و تنظیم آن روی این برنامه خودکار، حتما مطمئن شوید که هیچ نوع ظرفی اعم از ظروف فلزی، چینی و یا تفلون در فر جا نمانده است. علاوه بر این باید سینی و طبقات مشبک را نیز از فر خارج کرده و آنها را به صورت جاگانه بشویید.
یک روش ساده برای تمیز کردن فر
همانطور که اشاره شد؛ این برنامه خودکار، فقط روی برخی از مدل‌ها وجود دارد. بنابراین اگر دستگاه شما قدیمی است و دارای این عملکرد نمی‌باشد؛ باید از روش‌های دیگر برای تمیز کردن فر استفاده کنید. راه‌حل‌های ساده متعددی برای از بین بردن بوی بد داخل فر وجود دارد.
یکی از این روش‌ها که بسیاری از کارشناسان از آن به عنوان نحوه تمییز کردن اتو نیز یاد می‌کنند به شرح زیر است:
- مقدار مناسبی از یک گاز پاک‌کن استاندارد را روی دیواره‌ها و کف فر اسپری کنید. دقت داشته باشید که این پاک‌کننده حتما استاندارد و بدون مواد شیمیایی مضر باشد.
- قسمت‌هایی از بدنه داخلی فر که ذرات چسبیده غذا در آنها مشهود است؛ نیاز به حجم بیشتری شوینده دارند. بنابراین روی این قسمت‌ها چند بار شوینده را اسپری کنید.
- اجازه دهید محلول گاز پاک‌کن چند دقیقه استراحت کرده تا بتواند ذرات چسبنده غذا و چربی را تجزیه کند.
- سپس با یک تکه پارچه مرطوب و تمیز داخل فر را پاک کنید.
- اگر چربی زیادی روی دیواره‌ها چسبیده؛ می‌توانید از اسکاچ برای تمیز کردن استفاده کنید.